Özgün Makale

Meme Kanseri Hastalarında Işığın Uyku ve Yaşam Kalitesine Etkisi

10.4274/jtsm.92486

  • Ayşe Özkaraman
  • Evrim Metcalfe
  • Özlem Kersu
  • Engin Öztürk
  • Nedime Köşgeroğlu
  • Ertuğrul Çolak
  • Alaattin Özen
  • Güler Balcı Alparslan

Gönderim Tarihi: 09.02.2018 Kabul Tarihi: 29.03.2018 J Turk Sleep Med 2018;5(1):17-23

Amaç:

Bu araştırma radyoterapi uygulanan meme kanserli hastalarda beyaz ışığın uyku ve yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek amacıyla yapıldı.

Gereç ve Yöntem:

Randomize-kontrollü bu araştırmanın örneklemini ağrı, yorgunluk, depresyon ve anksiyete bildirmeyen, uyku kalitesi düşük hastalar oluşturdu. Araştırma verileri; Birey Tanıtıcı Özellikler Formu, Uyku ve Işık Uygulama Takip Formu, Beck Depresyon ölçeği, Beck Anksiyete ölçeği, Avrupa Kanser Araştırma ve Tedavi Organizasyonu Yaşam Kalitesi Anketi (EORTC QLQ) C-30, Pittsburgh Uyku Kalitesi indeksi (PUKI), Sayısal Ağrı Değerlendirme skalası kullanılarak toplandı. Örneklem seçim ölçütlerine uyan hastalar (n=23) uygulama ve kontrol gruplarına randomizasyonu yapıldı. Uygulama grubuna 10,000 lux beyaz ışık/30 dakika/gün bir hafta süresince uygulanırken, kontrol grubunun istirahatı sağlandı. Her iki grup hastanın uyku ve yaşam kalitesi radyoterapiden önce ve radyoterapinin 8. gününde iki kez değerlendirildi.

Bulgular:

Radyoterapiye başlamadan önce ilk değerlendirmede her iki grubun ortalama PUKI puanı beşin üzerindeyken, radyoterapinin sekizinci gününde beş puanın altındaydı. İkinci değerlendirmede uygulama grubunun PUKI ortalama puanı kontrol grubuna göre daha düşüktü [(uygulama grubu=5,0±2,32, kontrol grubu=6,50±3,26), (U=85,000, p=0,260)]. Araştırmada uygulama ve kontrol gruplarında birinci değerlendirmeye göre ikinci değerlendirmede EORTC QLQ C-30 fonksiyonel alt boyut skoru artarken, semptom alt boyut skoru düştü, global sağlık skorunda bir değişiklik olmadı.

Sonuç:

Bu araştırmada radyoterapi uygulanan meme kanserli hastalarda beyaz ışığın uyku ve yaşam kalitesine etkisinin olmadığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler: Radyoterapi, uyku kalitesi, yaşam kalitesi, parlak beyaz ışık

Tam Metin (İngilizce)