Amaç:

Bu çalışmada uyku deprivasyonu öncesi ve sonrası görsel uyarıya yanıtla oluşan, serebral kan akım (CBF) hızı değişikliklerini ve reaktiviteyi transkranial Doppler sonografi (TCD) ile değerlendirmeyi amaçladık.

Gereç ve Yöntem:

Çalışmaya, 20 sağlık çalışanı alındı. Her bir hemisfer için, uyku deprivasyonu öncesi ve sonrası, gözler kapalı konumda iken TCD ile her iki posterior serebral arterden (PCA) akım hızlarına bakıldı. Ve yine uyku deprivasyonu öncesi ve sonrası, gözler açıkken, görsel uyarı verildi ve PCA’daki akım hızları kaydedildi. Ayrıca sağ ve sol hemisfer için uyku deprivasyonu öncesi ve sonrası vizüel reaktivite değeri hesaplandı. Reaktivite, göreceli kan akım hızı değişiklikleri [∆BFv = 100*(Vs-Vr)/Vr VR] olarak hesaplandı. Vr; minimum hızı gösterir (gözler kapalı, uyaran yok) ve Vs; maksimum hızı gösterir (gözler açık, uyaran var).

Bulgular:

Sağ ve sol hemisferde uyku deprivasyonu öncesi ve sonrası görsel uyarıya yanıtta, CBF hızlarının anlamlı olarak arttığı görülmştür (p<0,001). Her iki hemisferde de vizüel uyaran olmadan uyku yoksunluğu sonrasında ölçülen CBF hızları, uyku yoksunluğu öncesine göre artmıştır, ancak bu artış sadece sağ hemisfer için istatistiksel anlamlılık göstermiştir (p=0,008). Sağ ve sol hemisferden uyku deprivasyonu sonrası hesaplanan vizüel reaktivite değerinin, uyku deprivasyonu öncesi değere göre anlamlı düştüğü görülmüştür (p<0,001).

Sonuç:

Sağlık çalışanlarında görsel reaktivite değerlerinin uyku yoksunluğundan sonra önemli ölçüde azaldığını bulduk. Görsel reaktivite değerindeki bu azalma, sağlık çalışanlarında dikkatin azalmasına ve reaksiyon süresinin uzamasına neden olabilecektir.

Anahtar Kelimeler: Serebral reaktivite, uyku deprivasyonu, posterior serebral arter, görsel uyarı